Στην κόψη του ξυραφιού,... οι ευρωπαϊκές τράπεζες

 

Να αναλάβουν τις ευθύνες τους οι κυβερνήσεις ζητάει ο Τρισέ

Η σημερινή υποβάθμιση των UBS, Royal Bank of Scotland και Lloyds καθώς και η τοποθέτηση των Societe Generale, Credit Agricole, Deutsche Bank, Banque Federative du Credit Mutuel, BNP Baribas, Credit Suisse, Goldman Sachs, Morgan Stanley και Bank of America σε καθεστώς παρακολούθησης για ενδεχόμενη υποβάθμιση από τον οίκο αξιολόγησης Fitch δείχνει ότι το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα βαδίζει σε ασταθή ισορροπία κι ας μη θέλει το ίδιο να το παραδεχτεί.

Η απόφαση του αμερικανικού οίκου αντανακλά τους πραγματικούς φόβους για την ικανότητα των ευρωπαϊκών τραπεζών να αντέξουν ενδεχόμενο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους που πιθανόν να ξεπερνά το 40% αλλά και τις απρόβλεπτες συνέπειες που θα έχει αυτή η εξέλίξη στα χρέη των υπολοίπων χωρών της ευρωζώνης.

Όμως λίγες μόνο ώρες πριν την ανακοίνωση της Fitch (η οποία ασφαλώς επιτείνει τα προβλήματα αφού κάθε υποβάθμιση επιβεβαιώνει τις προηγούμενες προβλέψεις) οι γερμανικές κυρίως αλλά και οι γαλλικές τράπεζες εμφανίζονταν εντελώς αντίθετες με την ιδέα της «κρατικής προστασίας».

Σε επιστολή τους προς τον γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε οι επικεφαλής των πέντε μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας ζητούν εν πολλοίς να μην αυξηθούν οι απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας καθώς γνωρίζουν ότι σε αυτήν την περίπτωση θα βρίσκονταν «κάτω από τη βάση» και ένα βήμα πριν ζητήσουν την αρωγή των δημοσίων (ή ευρωπαϊκών) ταμείων.

Τα τελευταία τεστ αντοχής στα οποία υποβλήθηκαν το περασμένο καλοκαίρι οι ευρωπαϊκές τράπεζες ζητούσαν ποσοστό κεφαλαιακής επάρκειας 5% όμως σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές το ποσοστό αυτό θα πρέπει πλέον να αυξηθεί στο 7-9% για να ανταποκρίνεται στους πραγματικούς κινδύνους.

Η ελβετική UBS εκτιμά ότι σε αυτήν την περίπτωση 66 μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες με υψηλή έκθεση στα χρέη της Ελλάδας, της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας δεν θα περνούσαν τη δοκιμασία. Αυτό σημαίνει ότι θα έπρεπε να αναζητήσουν συνολικά κεφάλαια άνω των 400 δισ. ευρώ είτε από τους μετόχους είτε από άλλες πηγές. Ενδεικτικά υπολογίζεται ότι η γερμανική Deutsche Bank, η βρετανική RBS και οι γαλλικές Societe Generale και BNP θα χρειάζονταν (η κάθε μια ξεχωριστά) περισσότερα από 10 δισ. ευρώ. Πρακτικά λοιπόν θα αναζητούσαν στήριξη από τις κυβερνήσεις καθώς πολύ δύσκολα θα αντλούσαν ανάλογα ποσά από τους μετόχους τους.

Ο φόβος των τραπεζιτών είναι ότι δεδομένης της πτώσης της χρηματιστηριακής αξίας των χρηματοπιστωτικών οργανισμών τα κράτη θα μπορούσαν με μικρό κόστος να γίνουν βασικοί μέτοχοι (ή έστω κάτοχοι μεγάλου μεριδίου μετοχών) και συνεπώς διαχειριστές των τραπεζών.

Ο επικεφαλής της Deutsche Bank Γιόζεφ Ακερμαν έδωσε τον τόνο δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται να ζητήσει τη βοήθεια από το κράτος αλλά ούτε και αύξηση μετοχικού κεφαλαίου «ενόσω η μετοχή της τράπεζας βρίσκεται τόσο χαμηλά». Η μετοχή του ισχυρότερου γερμανικού ομίλου κυμαίνεται στα 27 ευρώ στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης, δηλαδή στο ένα τρίτο της περσινής χρηματιστηριακής της αξίας.

Τρισέ: να αποφύγουμε την (ελληνική) καταστροφή

Από την πλευρά του ο απερχόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν Κλοντ Τρισέ δεν κρύβει την ανησυχία του για τις συνέπειες που θα είχε ενδεχόμενη πτώχευση της Ελλάδας στις υπόλοιπες χώρες και ασφαλώς στο τραπεζικό σύστημα.

Σε συνέντευξή του στους Financial Times, ο ίδιος εκτιμά ότι η ΕΚΤ έκανε ό,τι μπορούσε μέχρι σήμερα για να στηρίξει τις τράπεζες, παρέχοντας απεριόριστο δανεισμό σε αυτές αλλά και αγοράζοντας κρατικά ομόλογα όμως επιμένει ότι δεν μπορεί να αποτελέσει «τον πιστωτή έκτακτης ανάγκης των κυβερνήσεων» διότι δεν είναι αυτός ο ρόλος της.

Την προειδοποίηση ότι χρεοκοπία της Ελλάδας συνεπάγεται μη αποδοχή των ομολόγων της ως ενέχυρο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απηύθυνε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ.

«Αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει η ΕΚΤ δεν θα είναι σε θέση πλέον να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση για τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι άλλες κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα πρέπει να στηρίξουν το χρηματοοικονομικό σύστημα για να αποτρέψουν μια οικονομική καταστροφή» δήλωσε.
Παρά την παραίνεσή του για εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών συμφωνεί με τον Ακερμαν στη διαπίστωση ότι θα πρέπει «να ανακτηθεί το ταχύτερο δυνατό η αξιοπιστία των κυβερνήσεων» προκειμένου να κατευναστούν οι ανησυχίες στις διεθνείς αγορές. Πάντως προειδοποιεί τους ευρωπαίους ηγέτες «να αποφύγουν την οικονομική καταστροφή που θα σήμαινε η πτώχευση της Ελλάδας».

  tovima