«Όλο λέω θα το κόψω, αλλά...»

«Κάπνισμα, μεγάλες ποσότητες φαγητού και αλκοόλ είναι οι πιο ανθυγιεινές συνήθειες που έχω. Το καθένα από μόνο του δεν θα ήταν τόσο κακό αλλά δυστυχώς έχω το ταλέντο να συνδυάζω και τα τρία με μεγάλη επιτυχία...».

Η Ελευθερία Αβάζου είναι 25 ετών και μόλις ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στη Διοίκηση Διεθνών Επιχειρήσεων.

Παρόλο που, όπως λέει, έχει βάλει τη ζωή της σε μία τάξη, παραδέχεται ότι δεν μπορεί να ελέγξει τον εαυτό της. «Μπορώ να πιω μεγάλες ποσότητες σε ένα βράδυ και δεν έχω αυτοέλεγχο ώστε να σταματήσω. Επιπλέον, το αλκοόλ συνδυάζεται τέλεια με τσιγάρο...».

Ο πιο βασικός λόγος που συνεχίζει συνειδητά κάποιος τις ανθυγιεινές του συνήθειες είναι, σύμφωνα με την ψυχολόγο κ. Λίζα Βάρβογλη, η στιγμιαία ευχαρίστηση που αντλεί. «Για παράδειγμα ένας καπνιστής χαλαρώνει όταν κάνει το τσιγάρο του, χωρίς να σκέφτεται τις βλαβερές συνέπειες που έχει στον οργανισμό του. Αυτή είναι η άμεση εκπλήρωση της προσδοκίας του», συμπληρώνει.

Σύμφωνα με την κ. Βάρβογλη οι λόγοι που δεν αποβάλλει κάποιος τις ανθυγιεινές συνήθειές του εξαρτώνται από τέσσερις παράγοντες: τη θέληση, τη δύναμη της συνήθειας, την ευχαρίστηση που αντλεί απόαυτές καθώς και τις αντιστάσεις του. «Όλα εξαρτώνται από τη θέληση. Εάν κάποιος δεν θέλει, δεν θα αποφασίσει να κόψει μία κακή συνήθεια», αναφέρει η ψυχολόγος και τονίζει: «Εκείνος όμως που θέλει, θα έχει να αντιμετωπίσει τη δυσκολία που φέρνει η δύναμη της συνήθειας. Της ρουτίνας για παράδειγμα να ανάβει τσιγάρο με τον πρώτο καφέ».

Για τη διατροφολόγο κ. Κωσταλένια Καλλιανιώτη, η δυσκολία τού να σταματήσει κάποιος τον ανθυγιεινό τρόπο ζωής που έχει υιοθετήσει εξαρτάται από τον χαρακτήρα του, κατά πόσο μπορεί να επιβληθεί στον εαυτό του και πόσο έτοιμος είναι να προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση.

Η απόφαση

«Είναι πολύ δύσκολο κάποιος να ξεφύγει από αυτό που έχει μάθει. Χρειάζεται πολύ γερή προσπάθεια και δυστυχώς, όσον αφορά τη σωστή διατροφή, το ποσοστό εκείνων που αποτυγχάνουν είναι μεγαλύτερο από εκείνων που τα καταφέρνουν». Εκτός όμως από τον χαρακτήρα και την αποφασιστικότητα εκείνου που θέλει να αποβάλει τις ανθυγιεινές συνήθειές του, καθοριστικό ρόλο για τη διατροφολόγο παίζουν και όσα έχει βιώσει στην παιδική του ηλικία. «Εάν ο υγιεινός τρόπος ζωής δεν έχει γίνει βίωμα, είναι δύσκολο να αλλάξει. Όλοι γνωρίζουν ότι είναι καλό για την υγεία να τρώνε φρούτα, το ζητούμενο είναι να το κάνει κανείς και στην πράξη».

Για την Ελευθερία Αβάζου, πάντως, η επιθυμία μετράει περισσότερο από τις συστάσεις των ειδικών. «Μου αρέσουν οι άνθρωποι με πάθη και είμαι ένας από αυτούς, παρ΄ όλο που πολλές φορές αισθάνομαι ότι γίνομαι σκλάβος των παθών μου. Έχω κάνει κάποιες επιλογές που μπορεί να με “στείλουν” μία ώρα νωρίτερα. Όμως... ακόμα κι έτσι, θα έχω ζήσει με τον τρόπο που ήθελα. Άλλωστε ποιος ορίζει τι είναι σωστό για εμάς, αν όχι εμείς οι ίδιοι για τον εαυτό μας;», λέει.

«Κάπνιζα 75 τσιγάρα την ημέρα»

«Επί 20 χρόνια είχα την πιο ανθυγιεινή συνήθεια, το τσιγάρο. Κάπνιζα σχεδόν 75 τσιγάρα τη μέρα», λέει στα «ΝΕΑ» η ηθοποιός Μαριάννα Τουμασάτου και προσθέτει ότι αφορμή για να σταματήσει το κάπνισμα στάθηκε μία επίσκεψή της στον γιατρό. «Ένα βράδυ, έβηχα πολύ και πήγα στον γιατρό. Εκείνος με ενημέρωσε ότι τα πνευμόνια μου είναι μεγαλύτερης ηλικίας από εμένα και έπρεπε να κάνω κάτι γι΄ αυτό», περιγράφει η ηθοποιός και επισημαίνει ότι τότε πήρε τη μεγάλη απόφαση: «Θα φύγω μαζί με τα πνευμόνια μου και όχι αυτά μαζί με εμένα». Σήμερα, κάθε φορά που της λείπει το τσιγάρο έχει ανακαλύψει τη μαγική συνταγή. «Στην αρχή υπήρχαν στιγμές που μου έλειπε πολύ, όπως και τώρα άλλωστε. Εκείνες τις στιγμές παίρνω μία μεγάλη τζούρα και μου φεύγει κάθε διάθεση για τσιγάρο.

«Έκοβα το τσιγάρο μόνο όταν ήμουν έγκυος»

Τρεις φορές έχω κόψει το τσιγάρο και ήταν τις περιόδους που ήμουν έγκυος. Τα κατάφερνα αναγκαστικά, γιατί δεν ήθελα να ρισκάρω τη ζωή των παιδιών μου. Μετά τη γέννησή τους όμως το ξανάρχιζα πάντα». Η κ. Χριστίνα Κεσετσόγλου είναι ιδιωτική υπάλληλος, 38 ετών και καπνίζει από τα 18 της. Το τσιγάρο για εκείνην είναι μία κακή συνήθεια που γίνεται εθισμός και καταλήγει σε κακόγουστο αστείο. «Κανείς δεν μπορεί να αρχίσει τι κάπνισμα και να πει “θα κάνω μόνο δύο”. Το συνδέεις με πράγματα και μετά δεν μπορείς να το αποχωριστείς», αναφέρει και προσθέτει: «Ξέρω ότι υπάρχει τρόπος να σταματήσω να καπνίζω αλλά δεν το έχω κάνει. Δυστυχώς, οι άνθρωποι δίνουμε προτεραιότητα σε άλλους τομείς της ζωής μας, παραβλέπουμε τις προειδοποιήσεις γιατρών και ειδικών πιστεύοντας ότι όλα αυτά θα συμβούν σε άλλους, όχι σ΄ εμάς».

Η μεγαλύτερη παγίδα στην οποία πέφτουν οι περισσότεροι άνθρωποι, σύμφωνα με την ψυχολόγο κ. Βάρβογλη, είναι ότι θεωρούν πως οι έρευνες και οι στατιστικές που γίνονται αφορούν άλλους και όχι εκείνους. «Συχνά οι άνθρωποι έχουν άμυνες και αντιστάσεις, προτάσσουν την πεποίθησή τους και παραβλέπουν τον κίνδυνο. Όμως μία τέτοια αντιμετώπιση του προβλήματος θα μπορούσε να είναι καθοριστική».


«Απόλαυση με... χαμηλά λιπαρά»

Εναλλακτικές λύσεις, σύμφωνα με τη διατροφολόγο κ. Καλλιανιώτη, μπορεί να βρει κάποιος που θέλει να κόψει τις ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειές του και δεν τα καταφέρνει. «Η καλύτερη εκδοχή του ίδιου προϊόντος, όπως για παράδειγμα σοκολάτα υγείας αντί γάλακτος, ή η επιλογή των ίδιων τροφών αλλά σε μικρότερη ποσότητα μπορεί να αποδειχθούν ιδανικές λύσεις για πολλούς». «Το τσιγάρο για πολλούς αποτελεί μία κίνηση απελευθέρωσης. Χαρακτηριστικά, το 80% έχει δοκιμάσει να καπνίσει στην πρώτη εφηβική του ηλικία δηλαδή γύρω στα 15. Αρχίζει λοιπόν έτσι αλλά μετά εξελίσσεται σε εθισμό», επισημαίνει η υπεύθυνη ιατρός για τη διακοπή καπνίσματος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου κ. Ιωάννα Μητρούσκα. «Το κάπνισμα είναι εθισμός, όχι συνήθεια. Επομένως, ο άνθρωπος για να γίνει καλά θα πρέπει να θέλει», επισημαίνει η κ. Μητρούσκα και τονίζει ότι η δυσκολότερη στιγμή της προσπάθειας είναι όταν ο καπνιστής εμφανίζει συμπτώματα στέρησης όπως νεύρα και διαταραχές στον ύπνο. «Κάθε στιγμή είναι κατάλληλη ώστε να κόψει κάποιος το κάπνισμα, αρκεί να αποφασίσει ότι “φτάνει πια”. Τότε μπορεί να αρχίσει μόνος του ή να απευθυνθεί σε κάποιον ειδικό».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Αγγελική Καραγεώργου

tanea