Φάρμακα τα οποία μιμούνται τον τρόπο που δρα το αλκοόλ στον εγκέφαλο και
σταματούν την επιθυμία για ένα ποτό ακόμα, βρίσκονται στις
προτεραιότητες των μεγάλων φαρμακευτικών. Το δόγμα των Ανώνυμων Αλκοολικών«ο εθισμός σε χημική ουσία δεν μπορεί να θεραπευτεί με άλλη χημική ουσία»- τείνει να ανατραπεί, αν οι επιστήμονες καταφέρουν να συνθέσουν το «πρόζακ του αλκοολικού».
Κάτι που θεωρούνταν σχεδόν απίθανο πριν από λίγα χρόνια, τώρα βρίσκεται αρκετά βήματα πλησιέστερα στα ράφια των φαρμακείων, χάρη στις εξελίξεις στη νευροεπιστήμη του εθισμού. Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα στις κλινικές δοκιμές κρίνονται θετικά και δίνουν το πράσινο φως για να συνεχίσουν την προσπάθεια.
«Αν πετύχουν, θα έχουμε ένα φάρμακο που θα είναι για τους αλκοολικούς ό,τι ήταν το πρόζακ για την κατάθλιψη», εξηγεί στο περιοδικό «Νew Scientist» ο Μαρκ Γουίλεμπρινγκ, υπεύθυνος της έρευνας για τη θεραπεία του αλκοολισμού στο Αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο για την κατάχρηση του αλκοόλ.
Όταν το πρόζακ εμφανίστηκε το 1986, μαζί με άλλα αντίστοιχα φάρμακα (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης είναι η επίσημη ονομασία τους) άλλαξε δραστικά τα δεδομένα για όσους υπέφεραν από κατάθλιψη, βελτίωσε παλιές και ανέπτυξε νέες μεθόδους θεραπείας.
Παγκόσμιο πρόβλημα
Σε παγκόσμια κλίμακα, το αλκοόλ ευθύνεται για το 3,8% όλων των θανάτων και το 4,6% των ασθενειών και της ανικανότητας για εργασία. Οι προτεινόμενες θεραπείες με έμφαση στα κέντρα απεξάρτησης και την ψυχοθεραπεία είναι χρονοβόρα, κοστίζουν πολλά χρήματα και αναγκάζουν πολλούς ανθρώπους που έχουν πρόβλημα να μην αναζητούν βοήθεια. Οι ειδικοί πιστεύουν πως, αν υπήρχε ένα χάπι που να βοηθούσε στη θεραπεία, πολύ περισσότεροι θα κατέφευγαν στον προσωπικό τους γιατρό.
Και η αλήθεια είναι, σύμφωνα με έρευνες, ότι στους αλκοολικούς ανήκουν άνθρωποι όλων των κοινωνικών και οικονομικών τάξεων, πολλοί από τους οποίους μπορούν να κρύψουν τον εθισμό τους από τον οικογενειακό και κοινωνικό περίγυρο με μεγάλη επιτυχία.
Κάποια φάρμακα κατά του αλκοόλ υπάρχουν ήδη, όπως η ναλτρεξόνη. Δεν είναι όμως, αυτό που ψάχνουν οι επιστήμονες, καθώς μειώνει μεν την επιθυμία για αλκοόλ, μπλοκάροντας τους οπιοειδείς υποδοχείς στο κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου, αλλά δεν μειώνει αντίστοιχα τα επίπεδα του στρες, βασικό ζητούμενο όταν καταφεύγουμε στο ποτό. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο χρήστης δεν πίνει αλλά κινδυνεύει να πάθει κρίση πανικού γιατί τα κέντρα του στρες στον εγκέφαλο βρίσκονται σε εγρήγορση.
Το στρες
Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, βασικός στόχος της έρευνας των φαρμακευτικών έχει γίνει η επίδραση στα κέντρα του εγκεφάλου που χειρίζονται το στρες. Για παράδειγμα, το 2008, μία ομάδα υπό τον Μάρκους Χίλιγκ του Ινστιτούτου για την κατάχρηση του αλκοόλ, πειραματίστηκε με ένα νέο φάρμακο σε μία ομάδα πρόσφατα απεξαρτημένων. Το φάρμακο μπλοκάρει τον υποδοχέα νευροκινίνης τύπου 1, που εμπλέκεται σε αλλαγές στη συμπεριφορά λόγω στρες.
Άλλη προσέγγιση επιχειρεί ο Τζορτζ Κουμπ, ειδικός στη νευροβιολογία του εθισμού στο Ερευνητικό Ινστιτούτο Σκριπς στη Νότια Καλιφόρνια. Η ομάδα του επικεντρώνεται στον έλεγχο της κορτικοεκλυτίνης, ορμόνης που έχει την ιδιότητα να αυξάνει τα επίπεδα του στρες. Κάποιες φαρμακευτικές έχουν ήδη στο στόχαστρο αυτή την ορμόνη για την αντιμετώπιση του άγχους και της διαταραχής μετατραυματικού στρες. Τα προϊόντα τους είναι ήδη σε δοκιμαστικό στάδιο, αλλά το ζητούμενο είναι να βρεθεί ένα χωρίς ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Ο άλλος δρόμος
Εκτός από τα εγκεφαλικά μονοπάτια του στρες και της ευχαρίστησης, υπάρχει και άλλη οδός για την αντιμετώπιση του αλκοολισμού που ακολουθούν διαφορετικές ερευνητικές ομάδες. Αυτές επικεντρώνονται στις καταπραϋντικές ιδιότητες του αλκοόλ. Το αλκοόλ μειώνει τη συνολική νευρολογική δραστηριότητα αυξάνοντας την ανασταλτική επίδραση του νευροδιαβιβαστή GΑΒΑ, ενώ ταυτόχρονα ελαττώνει τη διέγερση του νευροδιαβιβαστή γλουταμάτη.
Διαφορετικά φάρμακα για κάθε ασθενή
Ένα από τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουν οι φαρμακευτικές, είναι να βρουν μία μέθοδο που θα αναγνωρίζει ποιο φάρμακο δρα αποτελεσματικότερα σε κάθε ασθενή.
Το γενετικό τεστ είναι μία πιθανή λύση, η οποία έχει δοκιμαστεί στην περίπτωση της νατρελξόνης. Μεγαλύτερες πιθανότητες να επωφεληθούν από το φάρμακο έχουν αλκοολικοί με μία συγκεκριμένη διαφοροποίηση του γονίδιου για τον οπιοειδή υποδοχέα, τον οποίο στοχεύει η ναλτρεξόνη.
Δύο ομάδες στα Πανεπιστήμια της Πενσιλβάνιας και της Νότιας Καρολίνας κάνουν τις τελευταίες δοκιμές για να πείσουν τον αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων να ενθαρρύνει τον γενετικό έλεγχο κατά τη συνταγογράφηση του φαρμάκου.
«Στόχος μας είναι να αναγνωρίσουμε μία σειρά από γενετικές διαφοροποιήσεις για να βάλουμε τους αλκοολικούς σε κατηγορίες σύμφωνα με την πιθανότητα αντίδρασής τους σε διάφορα φάρμακα. Οι γιατροί θα δίνουν φάρμακα ανάλογα με το γενετικό προφίλ των ασθενών», λέει ο Τσαρλς Ομπράιαν από το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνιας.
tanea
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου