«Έσπασαν» το γονιδίωμα,... σοκολάτας και φράουλας

Διεθνείς ομάδες επιστημόνων αποκωδικοποίησαν τα γονιδιώματα της άγριας φράουλας και ενός είδους κακάο που χρησιμοποιείται για την παρασκευή σοκολάτας γάλακτος, σε ένα επίτευγμα που θα βοηθήσει στην επινόηση πιο θρεπτικών ποικιλιών.

Η άγρια φράουλα σχετίζεται στενά με τρόφιμα όπως τα μήλα, τα αχλάδια, τα ροδάκινα και τα μούρα, καθώς και με τις καλλιεργημένες φράουλες. Έτσι, ο χάρτης των γονιδίων της θα βοηθήσει τους παραγωγούς αυτών των φυτών να δημιουργήσουν νέες ποικιλίες, σύμφωνα με τους ερευνητές.

«Επειδή οι αγρότες μπολιάζουν αιώνες τώρα τα φυτικής προέλευσης τρόφιμα για να βελτιώσουν τα χαρακτηριστικά τους, τα σύγχρονα φυτικά προϊόντα τείνουν να έχουν πολύπλοκο γονιδίωμα», δήλωσε ο ερευνητής δρ Νταν Σάρτζεντ, από το Ερευνητικό Συμβούλιο Βιοτεχνολογίας & Βιολογικών Επιστημών (BBSRC) της Βρετανίας.

«Ωστόσο η άγρια φράουλα έχει σχετικά απλή δομή και έτσι μπορέσαμε να καταγράψουμε πιο εύκολα τα πολύτιμα γονίδιά της».

Στη μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε χθες στην επιθεώρηση «Nature Genetics», ο δρ Σάρτζεντ και άλλοι επιστήμονες αναφέρουν ότι η άγρια φράουλα διαθέτει 34.809 γονίδια (1,5 φορά περισσότερα απ’ ό,τι ο άνθρωπος), τα περισσότερα από τα οποία εκτιμάται ότι υπάρχουν και στις καλλιεργημένες μορφές της.

«Η καταγραφή αυτών των γονιδίων θα επιταχύνει την έρευνα για την δημιουργία νέων ποικιλιών, ιδίως αυτών που διατίθενται στο εμπόριο», είπε ο επικεφαλής της αμερικανικής ομάδας των ερευνητών, δρ Τοντ Μόκλερ από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Όρεγκον.

«Οι ποικιλίες αυτές θα είναι λ.χ. πιο ανθεκτικές στα έντομα, θα μυρίζουν καλύτερα, θα αντέχουν στη ζέστη, θα χρειάζονται λιγότερα λιπάσματα, θα έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής στο ράφι, θα έχουν καλύτερη γεύση και καλύτερη εμφάνισή», πρόσθεσε.

Και η σοκολάτα

Σε μια ξεχωριστή μελέτη που δημοσιεύεται στην ίδια επιθεώρηση, Γάλλοι επιστήμονες αναφέρουν ότι αποκωδικοποίησαν σε μεγάλο βαθμό το γονιδίωμα της ποικιλίας criollo του κακαόδεντρου theobroma cacao (είναι μια ποικιλία τροπικού δέντρου από την οποία παράγεται σοκολάτα).

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι ερευνητές έχουν καταγράψει έως τώρα το 76% του γονιδιώματος, ανακαλύπτοντας σχεδόν 29.000 γονίδια. Και σε αυτή την περίπτωση, το έργο τους θα συμβάλλει στην δημιουργία καλύτερων ποικιλιών κακάο.

Το κακαόδεντρο καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά πριν από περίπου 3.000 χρόνια, ενώ σήμερα παράγονται παγκοσμίως 3,7 εκατομμύρια τόνοι κακάο τον χρόνο.

Οι επιστήμονες που συνεργάστηκαν για την αποκωδικοποίηση της άγριας φράουλας – είναι περίπου 70 σε αριθμό και προέρχονται και από τις πέντε ηπείρους – χώρισαν το γονιδίωμά της σε εκατομμύρια μικρά κομμάτια, τα ανέλυσαν ξεχωριστά και μετά τα ξαναένωσαν.

Φυτά vs άνθρωπος

Τα φυτά τείνουν να έχουν πολύ πιο πολύπλοκο DNA απ’ ό,τι τα ζώα. Οι άνθρωποι έχουν 20.000 έως 25.000 γονίδια, ενώ η συγκεκριμένη ποικίλα κακάο πρέπει να έχει πάνω από 38.0000.

Τον περασμένο Αύγουστο επιστήμονες είχαν ανακοινώσει πως κατόρθωσαν να αποκωδικοποιήσουν το απίστευτα πολύπλοκο γονιδίωμα του σιταριού, το οποίο αποτελεί την κύρια τροφή για περισσότερους από έναν στους τρεις κατοίκους του πλανήτη.

Στο σιτάρι είχαν εντοπιστεί πολλαπλάσια γονίδια απ’ ό,τι στη φράουλα και στο κακάο.

Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα

tanea