Οι τροφές της «ντροπής» ...

Ιδρώτας και κακοσμία: τα καυτά ντους με έξτρα δόσεις σαπουνιού, το «λούσιμο» με αρώματα και το μάσημα τσίχλας με άρωμα δυόσμου ή μέντας δεν λύνουν το πρόβλημα. Το σκόρδο , τα καυτερά φαγητά… ο παστουρμάς αφήνουν ανεξίτηλο το…άρωμα τους στο ανθρώπινο σώμα, με τους επιστήμονες να επιμένουν πως για όλα τα «παράξενα» υπάρχει μία εξήγηση.
Γιατί κάποια τρόφιμα μας κάνουν να ιδρώνουμε
Αρκεί κανείς να δαγκώσει μία καυτερή φτερούγα από κοτόπουλο –βουτηγμένη σε φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι και
πάπρικα – για να διαπιστώσει την ταχύτητα με την οποία το κάψιμο στο στόμα θα μεταφερθεί στο μέτωπο, με τις σταγόνες του ιδρώτα να στάζουν μετά από κάθε μάσημα.
Η καψικίνη, η ουσία που κάνει…καυτές τις κόκκινες πιπεριές, διεγείρει τους νευρικούς υποδοχείς του στόματος και ουσιαστικά «κοροϊδεύει» το νευρικό σύστημα κάνοντας το να πιστέψει πως ο οργανισμός φλέγεται. Συνεπώς, το σώμα αντιδρά όπως σε εκείνη την περίπτωση που η θερμοκρασία θα ξεπερνούσε τους 40 βαθμούς Κελσίου.
Αστραπιαία ο εσωτερικός θερμοστάτης – που εντοπίζεται στον υποθάλαμο του εγκεφάλου – στέλνει σήμα για την ενεργοποίηση των ιδρωτοποιών αδένων. Έτσι, ο ιδρώτας βρίσκει διέξοδο στο δέρμα και εξατμίζεται, σε μία προσπάθεια να διώξει από το σώμα την θερμότητα.
Ακόμη και τα ζεστά ροφήματα κάνουν τον οργανισμό να ιδρώνει. «Ο καυτός καφές και το τσάι αλλά και οι ζεστές σούπες προκαλούν σε κάποιους ανθρώπους εφίδρωση, παρόλο που η θερμοκρασία του σώματος τους δεν είναι υψηλή», λέει η Dee Anna Glaser, καθηγήτρια Δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο του St. Louis και Πρόεδρος της Διεθνής Κοινότητας Υπερεφίδρωσης (International Hyperhidrosis Society).
Οι τροφές που μας κάνουν να ντρεπόμαστε
«Οι «ένοχοι» σε ορισμένα αρωματικά τρόφιμα δεν είναι παρά πτητικές οργανικές ενώσεις, οι οποίες απελευθερώνονται ενόσω ο οργανισμός μεταβολίζει τις τροφές» εξηγεί ο George Preti, διδάκτωρ Οργανικής Χημείας του Κέντρου Χημικών Αισθήσεων Monell και ειδικός στις ανθρώπινες μυρωδιές.
Οι ενώσεις αυτές βρίσκουν τον τρόπο να διεισδύσουν στο κυκλοφορικό σύστημα και τελικά καταφέρνουν να βρουν ένα μονοπάτι ώστε να ξεφύγουν από το σώμα. «Βρίσκουν διέξοδο στα ούρα, στην αναπνοή και στον ιδρώτα», προσθέτει ο Preti.
Ανεξήγητο ωστόσο παραμένει, γιατί οι ενώσεις των τροφίμων αφήνουν το αρωματικό «αποτύπωμα» τους σε κάποιους ανθρώπους ενώ σε κάποιους άλλους η μυρωδιά εξαφανίζεται. Πάντως, όπως υποστηρίζει ο Preti, φαίνεται να συμβάλλουν αρκετοί παράγοντες: δηλαδή, εξαρτάται από την ποσότητα του τροφίμου που καταναλώνει κανείς, από τα ένζυμα του σάλιου που διασπούν τις τροφές ακόμη και από τα γονίδια που φέρει κάθε άνθρωπος.
Το σκόρδο της… ντροπής
Πάντως, δεν χρειάζεται να διεξάγει κανείς έρευνα για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το σκόρδο είναι μία από τις πιο «βρομερές» τροφές. Οι επιστήμονες όμως, έχουν την εξήγηση. Ο λόγος που το σκόρδο βρίσκεται στο νούμερο «ένα» της λίστας των τροφίμων της…ντροπής και όχι οι ντομάτες, βρίσκεται στην σύνθεση του συγκεκριμένου τροφίμου.
Το δέρμα και η αναπνοή προδίδουν εκείνους που έφαγαν για παράδειγμα τζατζίκι, χάρη στις ενώσεις θείου.
Η σκορδαλιά όμως, δεν είναι το μοναδικό τρόφιμο, που κάνει τους γύρω μας να κλείνουν την μύτη τους κάθε φορά που ανοίγουμε το στόμα μας. Το κρεμμύδι για παράδειγμα, επίσης ευθύνεται για έντονη και ιδιαίτερη σε ό,τι αφορά την οσμή εφίδρωση.
Μια άλλη κατηγορία τροφίμων που διακρίνεται για το άρωμα της είναι το μπρόκολο, το λάχανο και τα λαχανάκια Βρυξελλών.
Μπαχαρικά όπως είναι το κάρι και το κύμινο επίσης έχουν την ιδιότητα να αφήνουν ένα παρατεταμένο άρωμα στο δέρμα. Έτσι, άλλωστε εξηγείται πως όταν καταναλώνει κανείς τρόφιμα αρωματισμένα με τα συγκεκριμένα μπαχαρικά μυρίζει όπως ένα Ινδικό εστιατόριο.
Ακόμη όμως, και τα τρόφιμα με διακριτική οσμή μπορούν να αλλάξουν την μυρωδιά που εκπέμπουν οι άνθρωποι, όταν τα καταναλώνουν σε μεγάλες ποσότητες. Σε μία έρευνα, επιστήμονες ζήτησαν από μια ομάδα γυναικών να συγκρίνουν την μυρωδιά ανθρώπων που επί δύο εβδομάδες τρέφονταν σχεδόν αποκλειστικά με κρέας και ανθρώπων που για το ίδιο διάστημα απείχαν από την κατανάλωση κράτος. Που κατέληξαν οι γυναίκες «λαγωνικά»; Οι «λάτρεις» του κρέατος είχαν πιο έντονη μυρωδιά και λιγότερο ελκυστική.
Πως μπορούμε να «σβήσουμε» τις οσμές των τροφίμων
Τα νέα δεν είναι ιδιαίτερα ευχάριστα, αφού δεν υπάρχει μαγικό χάπι που βάζει «φρένο» στις οσμές που βγαίνουν από το σώμα μετά από την κατανάλωση ενός λαχταριστού πιάτου βουτηγμένου σε σος σκόρδου. Έτσι η λύση είναι μονόδρομος: για να αποφύγει κανείς τις οσμές της «ντροπής» πρέπει να αποφεύγει συστηματικά και τις ένοχες τροφές.
H Glaser λέει πως κάποιοι ασθενείς της επιχείρησαν να πιουν πολλά υγρά μετά από την κατανάλωση τροφών που προκαλούν δυσοσμία. Τα αποτελέσματα όμως δεν ήταν θεαματικά: ναι μεν περιόρισαν το φαινόμενο, αλλά δεν το εκμηδένισαν.
Επίσης μερικές φορές, βοηθάει η κατανάλωση μαγειρεμένων αντί για ωμών τροφών. Για παράδειγμα, το ψημένο σκόρδο έχει μειωμένη επίδραση στην οσμή που αναδύουν ορισμένοι άνθρωποι σε σύγκριση με το ωμό σκόρδο.
Μην ιδρώνετε – αναζητήστε βοήθεια
Ακόμη κι αν κάποιοι ενδίδουν σε αρωματικά ή καυτερά φαγητά, δεν θα πρέπει να θεωρούν δεδομένες τις αλλαγές στον ιδρώτα τους και στην μυρωδιά τους.
Όσοι ιδρώνουν υπερβολικά ή διακρίνουν μια διαφορετική και παρατεταμένη οσμή στο δέρμα τους, πρέπει να γνωρίζουν πως αυτό μπορεί να συμβαίνει λόγω προβλημάτων υγείας.
Πολλές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων του διαβήτη αλλά και τις παθήσεις του θυρεοειδούς, μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τον τρόπο που ιδρώνει ή μυρίζει κάποιος. Μάλιστα, μία σπάνια πάθηση,η τριμεθυλαμινουρία, είναι υπεύθυνη για την οσμή ψαριού που χαρακτηρίζει τους ασθενείς ακόμη και μετά το μπάνιο – έτσι άλλωστε εξηγείται πως ο ιατρικός κόσμος αποκαλεί την συγκεκριμένη πάθηση και «σύνδρομο οσμής ψαριού».
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η μυρωδιά αυτή οφείλεται στο γεγονός πως το σώμα τους δεν μπορεί να διασπάσει μια ένωση που μυρίζει όπως το ψάρι και βρίσκεται σε μερικές τροφές.
Συνεπώς, οι ειδικοί συμβουλεύουν εκείνους που παρατηρούν διαφορές στο σώμα τους να απευθύνονται στον γιατρό τους, αναζητώντας ιατρική συμβουλή.
Επιμέλεια: Μάρθα Καϊτανίδη, mkaitanidi@dolnet.gr
tanea