Οι ισχυροί της ευρωζώνης αµφιβάλλουν για την ικανότητα της Ελλάδας να διαχειριστεί την κρίση
Ποτέ άλλοτε, τουλάχιστον µετά το Νταβός στις αρχές του 2010, η συµπεριφορά κοφυφαίων πολιτικών της ευρωζώνης δεν ήταν τόσο επιθετική απέναντι στην Ελλάδα. Ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου στην τηλεδιάσκεψη µε την κυρία Ανγκελα Μέρκελ και τον κ. Νικολά Σαρκοζί αλλά και ο αντιπρόεδρος και υπουργός Οικονοµικών κ. Ευ. Βενιζέλος στο Eurogroup στην Πολωνία αντιλήφθηκαν ότι η απειλή της διακοπής χρηµατοδότησης, της χρεοκοπίας, ακόµη και της εξόδου από την ευρωζώνη είναι ορατή. Το ως χθες αδιανόητο ενδεχόµενο επέβαλε εξίσου αδιανόητες αποφάσεις, έπειτα από σειρά έκτακτες κυβερνητικές συσκέψεις. Το µεγάλο ερώτηµα όµως παραµένει: Θα είναι αρκετά ακόµη και αυτά τα καταιγιστικά µέτρα;
Η τρόικα έρχεται την προσεχή εβδοµάδα στην Αθήνα, αλλά η τελική διαπραγµάτευση µάλλον δεν θα γίνει επί ελληνικού εδάφους. Ο κ. Βενιζέλος στο περιθώριο της συνόδου του ΔΝΤ έχει συναντήσεις µε την κυρία Κριστίν Λαγκάρντ, τον επικεφαλής του IIF Τσαρλς Νταλάρα και µε την τρόικα. Την ερχόµενη Τρίτη θα συναντηθεί στο Βερολίνο και ο κ. Παπανδρέου µε τη γερµανίδα καγκελάριο. Με το διεθνές περιβάλλον σε νευρικότητα και µε την Κοινοβουλευτική Οµάδα του ΠΑΣΟΚ φουρτουνιασµένη, ο κ. Βενιζέλος απορρίπτει κατηγορηµατικά το ενδεχόµενο εκλογών. «Για ποιες εκλογές µιλάτε;» θέτει το ερώτηµα. «Εχουµε µπροστά µας µεγάλη πορεία. Πρέπει να περάσουµε οπωσδήποτε τον κάβο, το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας».
Το αναγεννησιακό Βρότσλαβ, η πρωτεύουσα της Κάτω Σιλεσίας που είναι χτισµένη στις όχθες του ποταµού Οντερ, ίσως δεν ήταν η καταλληλότερη τοποθεσία για τη σύγκληση ενός Eurogroup που απείλησε να βυθίσει την Ελλάδα στον «µεσαίωνα». Ο κ. Νικολά Σαρκοζί είχε προειδοποιήσει την ελληνική κυβέρνηση. «Η ατµόσφαιρα είναι... δηλητηριασµένη!» είπε στον κ. Γ. Παπανδρέου στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης που είχε ο Πρωθυπουργός µαζί του και µε την κυρία Ανγκελα Μέρκελ, την προηγούµενη εβδοµάδα. Η επισήµανση αυτή απέκτησε συγκεκριµένο νόηµα στη συνεδρίαση του Εurogroup στην Πολωνία.
Ο κ. Βενιζέλος γνώριζε ότι το κλίµα για την Ελλάδα είχε φθάσει σε σηµείο παγετώνα από τις προηγούµενες συνεδριάσεις των υπουργών Οικονοµικών της ευρωζώνης. Αισιοδοξούσε όµως ότι τα προσδοκώµενα έσοδα από το ειδικό τέλος ακινήτων, ένα µέτρο που υπερέβαινε τις απαιτήσεις της τρόικας, θα του έδιναν διαπραγµατευτικό πλεονέκτηµα. Οι οµόλογοί του όµως αµφισβήτησαν από την πρώτη στιγµή τη δυνατότητα της κυβέρνησης να εισπράξει τα χρήµατα που είχε προϋπολογίσει. Ακόµη χειρότερα: Για πρώτη φορά έθεσαν εν αµφιβόλω την ικανότητα της Ελλάδας – των πολιτικών κοµµάτων, της κοινωνίας, των συνδικάτων, των ΜΜΕ – να διαχειριστεί την κρίση. Οι εταίροι και δανειστές µας κουράστηκαν από την ελληνική τραγωδία που δεν λέει να φθάσει στην κάθαρση και το έδειξαν µε τον πιο σαφή τρόπο. Το δικό µας πρόβληµα, είπαν, έχει γίνει και δικό τους εσωτερικό πρόβληµα. Κυβερνήσεις κλυδωνίζονται – µε χαρακτηριστικότερο παράδειγµα τον κυβερνητικό συνασπισµό στη Γερµανία – προκειµένου να εγκριθεί από τα κοινοβούλιά τους ο νέος ενισχυµένος µηχανισµός βοήθειας για την Ελλάδα.
Η απειλή των εταίρων µας αυτή τη φορά δεν ήταν µόνο ωµή, εξελήφθη και ως απολύτως πραγµατική από την ελληνική αντιπροσωπεία. Αν η κυβέρνηση δεν έπαιρνε ικανοποιητικά µέτρα για να προσεγγίσει τους στόχους που είχαν τεθεί, δεν διακινδύνευε µόνο την έκτη δόση αλλά και την παραµονή της χώρας στο ευρώ! «Δεν µπορούµε να πετάµε τα λεφτά των φορολογουµένων µας σε ένα βαρέλι δίχως πάτο. Ακόµη και αν η κυβέρνηση κάνει όλα όσα πρέπει, ποιος θα σας στηρίξει; Οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάµεις είναι εναντίον σας. Η κοινωνία και οι συνδικαλιστές εµφανίζονται απρόθυµοι να συµµετάσχουν στα βάρη της κρίσης. Είστε µια χώρα σε κατάρρευση και παρασέρνετε και εµάς µαζί σας». Αυτό το µήνυµα έλαβε ο κ. Βενιζέλος, κυρίως από τους υπουργούς της Γερµανίας, της Ολλανδίας και της Αυστρίας, οι οποίοι είπαν επιπλέον ότι επιφυλάσσονται να µελετήσουν την αξιολόγηση της τρόικας προτού λάβουν τις οριστικές αποφάσεις τους. Και αυτό µετέδωσε στον Πρωθυπουργό, ο οποίος έσπευσε να επιστρέψει στην Αθήνα.
Ο κ. Βενιζέλος δεν έκρυψε την κατάσταση από τον πρόεδρο της ΝΔ. «Απειλούν να µας πετάξουν έξω από το ευρώ» επεσήµανε στον κ. Αντ. Σαµαρά. Επίσης τον ενηµέρωσε για το κλίµα που συνάντησε στο Eurogroup. Οι υπουργοί Οικονοµικών της ευρωζώνης γνώριζαν µε κάθε λεπτοµέρεια τις δηλώσεις όλων των παραγόντων στην Ελλάδα, και η απροθυµία της αξιωµατικής αντιπολίτευσης για µια µίνιµουµ συναίνεση στα κρίσιµα ζητήµατα ήταν ένα θέµα που επανερχόταν στο τραπέζι µε σχόλια καθόλου κολακευτικά για το πολιτικό σύστηµα της χώρας. Η κυβέρνηση ανέµενε έπειτα από αυτή την ενηµέρωση ότι ο κ. Σαµαράς θα υπερέβαινε στη Θεσσαλονίκη το κοµµατικό συµφέρον, µήπως αλλάξει λίγο το κλίµα για τη χώρα και διευκολυνθούν οι διαπραγµατεύσεις µε την τρόικα.
Ο αρχηγός της ΝΔ όµως, όπως έδειξε µε την εµφάνισή του στη ΔΕΘ, έχει άλλους σχεδιασµούς στο µυαλό του. Στην αντιπολίτευση πάντως υπάρχει η αίσθηση ότι η κυβέρνηση µπλοφάρει, ότι παρουσιάζει µε υπερβολικό τρόπο την πίεση που δέχεται προκειµένου να περάσει πιο εύκολα τα µέτρα. Η αποµόνωση της κυβέρνησης αλλά και η ένταση που σιγοκαίει στην Κοινοβουλευτική Οµάδα του ΠΑΣΟΚ ανάγκασαν τον κ. Βενιζέλο να υιοθετήσει δραµατικούς τόνους στη συνάντηση που είχε µε τον Πρόεδρο της Δηµοκρατίας κ. Κ. Παπούλια. «Η κρίση» είπε «δεν είναι αυτό που ζούµε.
Αυτό είναι µια προσπάθεια, πολύ σκληρή, για να την αποφύγουµε. Γιατί η κρίση θα είναι η Αργεντινή του 2000, δηλαδή η πλήρης διάλυση της οικονοµίας, των θεσµών, του κοινωνικού ιστού και της παραγωγικής βάσης της χώρας».
Πηγές από το Μέγαρο Μαξίµου λένε ότι στους κύκλους της γερµανικής κυβέρνησης συζητούνται και άλλες λύσεις που αφορούν τη συµφωνία της 21ης Ιουλίου και ενδεχοµένως να αποβούν θετικές ως έναν βαθµό για τη χώρα µας. Αυτές οι απόψεις, προσθέτουν, ακούγονται ευχάριστα από διαφόρους στην Ελλάδα, αν και όλοι γνωρίζουν ότι τέτοια σχέδια χρειάζονται χρόνο για να υλοποιηθούν και ότι προϋπόθεση είναι να έχει εκπληρώσει η χώρα της δεσµεύσεις της. Στα ανώτερα κλιµάκια του οικονοµικού επιτελείου όµως απορρίπτουν ότι συζητείται επισήµως η αναθεώρηση της 21ης Ιουλίου ή κάποιο σχέδιο για «κούρεµα» ως 50% του ελληνικού χρέους, παρ’ ότι ο ξένος Τύπος αναπαρήγαγε όλη την εβδοµάδα σχετικά σενάρια. «Πρόκειται για ένα πολύ µεγάλο θέµα, το οποίο για να προχωρήσει χρειάζονται συνοµιλητές που θα καθήσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι, και αυτή τη στιγµή δεν υπάρχει ηρεµία στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις» τονίζουν.
Η φιλοσοφία της τρόικας ήταν «παίρνετε όλα τα µέτρα τώρα ή ποτέ». Ηθελαν δηλαδή να είναι σίγουροι ότι τα µέτρα θα καλύπτουν ακόµη και τα χειρότερα σενάρια, ώστε να µη βρεθούν το προσεχές διάστηµα µπροστά σε νέες «µαύρες τρύπες». Αυτό εξηγεί ενδεχοµένως γιατί δεν επανασχεδιάστηκαν µόνο τα µέτρα για το 2011 και το 2012, αλλά ολόκληρο το Μεσοπρόθεσµο Πρόγραµµα ως το 2014. Συνεργάτες του κ. Βενιζέλου επεσήµαιναν ότι τα µέτρα που περιελάµβανε το αρχικό Μεσοπρόθεσµο έγιναν πιο ρεαλιστικά και δηµοσιονοµικά ασφαλή έπειτα από τη διήµερη διαπραγµάτευση µε την τρόικα. «Με αυτά τα µέτρα δεν έχει κανένας δικαιολογία να περιφέρει ξανά σενάρια για έξοδο της χώρας από το ευρώ» πρόσθεταν.
Η τρόικα έρχεται την προσεχή εβδοµάδα στην Αθήνα, αλλά η τελική διαπραγµάτευση µάλλον δεν θα γίνει επί ελληνικού εδάφους. Ο κ. Βενιζέλος στο περιθώριο της συνόδου του ΔΝΤ έχει συναντήσεις µε την κυρία Κριστίν Λαγκάρντ, τον επικεφαλής του IIF Τσαρλς Νταλάρα και µε την τρόικα. Την ερχόµενη Τρίτη θα συναντηθεί στο Βερολίνο και ο κ. Παπανδρέου µε τη γερµανίδα καγκελάριο. Με το διεθνές περιβάλλον σε νευρικότητα και µε την Κοινοβουλευτική Οµάδα του ΠΑΣΟΚ φουρτουνιασµένη, ο κ. Βενιζέλος απορρίπτει κατηγορηµατικά το ενδεχόµενο εκλογών. «Για ποιες εκλογές µιλάτε;» θέτει το ερώτηµα. «Εχουµε µπροστά µας µεγάλη πορεία. Πρέπει να περάσουµε οπωσδήποτε τον κάβο, το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας».
Το αναγεννησιακό Βρότσλαβ, η πρωτεύουσα της Κάτω Σιλεσίας που είναι χτισµένη στις όχθες του ποταµού Οντερ, ίσως δεν ήταν η καταλληλότερη τοποθεσία για τη σύγκληση ενός Eurogroup που απείλησε να βυθίσει την Ελλάδα στον «µεσαίωνα». Ο κ. Νικολά Σαρκοζί είχε προειδοποιήσει την ελληνική κυβέρνηση. «Η ατµόσφαιρα είναι... δηλητηριασµένη!» είπε στον κ. Γ. Παπανδρέου στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης που είχε ο Πρωθυπουργός µαζί του και µε την κυρία Ανγκελα Μέρκελ, την προηγούµενη εβδοµάδα. Η επισήµανση αυτή απέκτησε συγκεκριµένο νόηµα στη συνεδρίαση του Εurogroup στην Πολωνία.
Ο κ. Βενιζέλος γνώριζε ότι το κλίµα για την Ελλάδα είχε φθάσει σε σηµείο παγετώνα από τις προηγούµενες συνεδριάσεις των υπουργών Οικονοµικών της ευρωζώνης. Αισιοδοξούσε όµως ότι τα προσδοκώµενα έσοδα από το ειδικό τέλος ακινήτων, ένα µέτρο που υπερέβαινε τις απαιτήσεις της τρόικας, θα του έδιναν διαπραγµατευτικό πλεονέκτηµα. Οι οµόλογοί του όµως αµφισβήτησαν από την πρώτη στιγµή τη δυνατότητα της κυβέρνησης να εισπράξει τα χρήµατα που είχε προϋπολογίσει. Ακόµη χειρότερα: Για πρώτη φορά έθεσαν εν αµφιβόλω την ικανότητα της Ελλάδας – των πολιτικών κοµµάτων, της κοινωνίας, των συνδικάτων, των ΜΜΕ – να διαχειριστεί την κρίση. Οι εταίροι και δανειστές µας κουράστηκαν από την ελληνική τραγωδία που δεν λέει να φθάσει στην κάθαρση και το έδειξαν µε τον πιο σαφή τρόπο. Το δικό µας πρόβληµα, είπαν, έχει γίνει και δικό τους εσωτερικό πρόβληµα. Κυβερνήσεις κλυδωνίζονται – µε χαρακτηριστικότερο παράδειγµα τον κυβερνητικό συνασπισµό στη Γερµανία – προκειµένου να εγκριθεί από τα κοινοβούλιά τους ο νέος ενισχυµένος µηχανισµός βοήθειας για την Ελλάδα.
Η απειλή των εταίρων µας αυτή τη φορά δεν ήταν µόνο ωµή, εξελήφθη και ως απολύτως πραγµατική από την ελληνική αντιπροσωπεία. Αν η κυβέρνηση δεν έπαιρνε ικανοποιητικά µέτρα για να προσεγγίσει τους στόχους που είχαν τεθεί, δεν διακινδύνευε µόνο την έκτη δόση αλλά και την παραµονή της χώρας στο ευρώ! «Δεν µπορούµε να πετάµε τα λεφτά των φορολογουµένων µας σε ένα βαρέλι δίχως πάτο. Ακόµη και αν η κυβέρνηση κάνει όλα όσα πρέπει, ποιος θα σας στηρίξει; Οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάµεις είναι εναντίον σας. Η κοινωνία και οι συνδικαλιστές εµφανίζονται απρόθυµοι να συµµετάσχουν στα βάρη της κρίσης. Είστε µια χώρα σε κατάρρευση και παρασέρνετε και εµάς µαζί σας». Αυτό το µήνυµα έλαβε ο κ. Βενιζέλος, κυρίως από τους υπουργούς της Γερµανίας, της Ολλανδίας και της Αυστρίας, οι οποίοι είπαν επιπλέον ότι επιφυλάσσονται να µελετήσουν την αξιολόγηση της τρόικας προτού λάβουν τις οριστικές αποφάσεις τους. Και αυτό µετέδωσε στον Πρωθυπουργό, ο οποίος έσπευσε να επιστρέψει στην Αθήνα.
Ο κ. Βενιζέλος δεν έκρυψε την κατάσταση από τον πρόεδρο της ΝΔ. «Απειλούν να µας πετάξουν έξω από το ευρώ» επεσήµανε στον κ. Αντ. Σαµαρά. Επίσης τον ενηµέρωσε για το κλίµα που συνάντησε στο Eurogroup. Οι υπουργοί Οικονοµικών της ευρωζώνης γνώριζαν µε κάθε λεπτοµέρεια τις δηλώσεις όλων των παραγόντων στην Ελλάδα, και η απροθυµία της αξιωµατικής αντιπολίτευσης για µια µίνιµουµ συναίνεση στα κρίσιµα ζητήµατα ήταν ένα θέµα που επανερχόταν στο τραπέζι µε σχόλια καθόλου κολακευτικά για το πολιτικό σύστηµα της χώρας. Η κυβέρνηση ανέµενε έπειτα από αυτή την ενηµέρωση ότι ο κ. Σαµαράς θα υπερέβαινε στη Θεσσαλονίκη το κοµµατικό συµφέρον, µήπως αλλάξει λίγο το κλίµα για τη χώρα και διευκολυνθούν οι διαπραγµατεύσεις µε την τρόικα.
Ο αρχηγός της ΝΔ όµως, όπως έδειξε µε την εµφάνισή του στη ΔΕΘ, έχει άλλους σχεδιασµούς στο µυαλό του. Στην αντιπολίτευση πάντως υπάρχει η αίσθηση ότι η κυβέρνηση µπλοφάρει, ότι παρουσιάζει µε υπερβολικό τρόπο την πίεση που δέχεται προκειµένου να περάσει πιο εύκολα τα µέτρα. Η αποµόνωση της κυβέρνησης αλλά και η ένταση που σιγοκαίει στην Κοινοβουλευτική Οµάδα του ΠΑΣΟΚ ανάγκασαν τον κ. Βενιζέλο να υιοθετήσει δραµατικούς τόνους στη συνάντηση που είχε µε τον Πρόεδρο της Δηµοκρατίας κ. Κ. Παπούλια. «Η κρίση» είπε «δεν είναι αυτό που ζούµε.
Αυτό είναι µια προσπάθεια, πολύ σκληρή, για να την αποφύγουµε. Γιατί η κρίση θα είναι η Αργεντινή του 2000, δηλαδή η πλήρης διάλυση της οικονοµίας, των θεσµών, του κοινωνικού ιστού και της παραγωγικής βάσης της χώρας».
Πηγές από το Μέγαρο Μαξίµου λένε ότι στους κύκλους της γερµανικής κυβέρνησης συζητούνται και άλλες λύσεις που αφορούν τη συµφωνία της 21ης Ιουλίου και ενδεχοµένως να αποβούν θετικές ως έναν βαθµό για τη χώρα µας. Αυτές οι απόψεις, προσθέτουν, ακούγονται ευχάριστα από διαφόρους στην Ελλάδα, αν και όλοι γνωρίζουν ότι τέτοια σχέδια χρειάζονται χρόνο για να υλοποιηθούν και ότι προϋπόθεση είναι να έχει εκπληρώσει η χώρα της δεσµεύσεις της. Στα ανώτερα κλιµάκια του οικονοµικού επιτελείου όµως απορρίπτουν ότι συζητείται επισήµως η αναθεώρηση της 21ης Ιουλίου ή κάποιο σχέδιο για «κούρεµα» ως 50% του ελληνικού χρέους, παρ’ ότι ο ξένος Τύπος αναπαρήγαγε όλη την εβδοµάδα σχετικά σενάρια. «Πρόκειται για ένα πολύ µεγάλο θέµα, το οποίο για να προχωρήσει χρειάζονται συνοµιλητές που θα καθήσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι, και αυτή τη στιγµή δεν υπάρχει ηρεµία στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις» τονίζουν.
Λυδία λίθος η αξιολόγηση της τρόικας
Στην τηλεδιάσκεψη με τον Ευ. Βενιζέλο ο Πόουλ Τόμσεν ήταν σαφής: «Παίρνετε όλα τα μέτρα τώρα ή ποτέ»
Η έκτη δόση δεν είναι πλέον µία ακόµη δόση του δανείου.
Εχει µετατραπεί σε λυδία λίθο για την επιβίωση της χώρας. Επιπλέον, οι
τρεις εκπρόσωποι των δανειστών µας, οι κκ. Πόουλ Τόµσεν (ΔΝΤ), Ματίας Μορς (ΕΕ) και Κλάους Μαζούχ (ΕΚΤ),
έχουν βρεθεί σε µια θέση η οποία υπερβαίνει τις αρµοδιότητές τους.
Τρεις τεχνοκράτες καλούνται να λύσουν το πολιτικό πρόβληµα της Ευρώπης,
καθώς από τη δική τους αξιολόγηση, η οποία έχει αποκτήσει ειδικό
βάρος, κρίνονται πλέον πάρα πολλά – και όχι µόνο για την Ελλάδα. Η
συζήτηση του κ. Βενιζέλου µε την τρόικα ήταν από κάθε άποψη µια δύσκολη
συζήτηση, αν και υψηλόβαθµα στελέχη του υπουργείου Οικονοµικών µιλούν
για µια «τεχνοκρατική, επαγγελµατική διαπραγµάτευση». Η πρώτη
τηλεδιάσκεψη µε την τρόικα διήρκεσε µόλις δέκα λεπτά και ο κ. Τόµσεν
έχοντας µπροστά του το τελι κό κείµενο συµπερασµάτων του τεχνικού
κλιµακίου και τα 15 προτεινόµενα µέτρα είπε µόλις δύο λέξεις: «Εφαρµόστε τα!». Η φιλοσοφία της τρόικας ήταν «παίρνετε όλα τα µέτρα τώρα ή ποτέ». Ηθελαν δηλαδή να είναι σίγουροι ότι τα µέτρα θα καλύπτουν ακόµη και τα χειρότερα σενάρια, ώστε να µη βρεθούν το προσεχές διάστηµα µπροστά σε νέες «µαύρες τρύπες». Αυτό εξηγεί ενδεχοµένως γιατί δεν επανασχεδιάστηκαν µόνο τα µέτρα για το 2011 και το 2012, αλλά ολόκληρο το Μεσοπρόθεσµο Πρόγραµµα ως το 2014. Συνεργάτες του κ. Βενιζέλου επεσήµαιναν ότι τα µέτρα που περιελάµβανε το αρχικό Μεσοπρόθεσµο έγιναν πιο ρεαλιστικά και δηµοσιονοµικά ασφαλή έπειτα από τη διήµερη διαπραγµάτευση µε την τρόικα. «Με αυτά τα µέτρα δεν έχει κανένας δικαιολογία να περιφέρει ξανά σενάρια για έξοδο της χώρας από το ευρώ» πρόσθεταν.
tovima
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου