Ως νυκτουρία ορίζεται η αναφερόμενη ενόχληση από ένα άτομο ότι πρέπει να διακόψει τον ύπνο του για να ουρήσει μία ή περισσότερες φορές. Η στατιστική ανάλυση των απαντήσεων των ατόμων με νυκτουρία δείχνει πως οι ασθενείς με λιγότερο από δύο ουρήσεις την νύχτα έχουν μόνο μικρή ενόχληση από την κατάσταση αυτή. Οι ασθενείς με δύο περισσότερες ουρήσεις σε συστηματική βάση εμφανίζουν τις σοβαρότερες συνέπειες της νυκτουρίας. Οι συνέπειες αυτές μπορεί να είναι αρκετά ενοχλητικές καθώς επηρεάζουν άμεσα την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
Η διακοπή του ύπνου πριν αυτός ολοκληρώσει τα στάδια που απαιτούνται για να κοιμηθεί και να ξεκουραστεί το άτομο, οδηγεί σε κούραση κατά την διάρκεια της ημέρας, υπνηλία, διαταραχές της διάθεσης, αύξηση των πτώσεων και των καταγμάτων, καθώς και σε μειωμένη συγκέντρωση και αποδοτικότητα.
Η νυκτουρία δεν αποτελεί σύμπτωμα μόνο των ηλικιωμένων καθώς μπορεί να εμφανισθεί σε κάθε ηλικία, αλλά συχνότερα εμφανίζεται σε ηλικίες άνω των 70 ετών. Στους ηλικιωμένους η νυκτουρία εμφανίζεται και στα δυο φύλλα, αλλά με μεγαλύτερη συχνότητα στους άνδρες –πιθανόν λόγω της επιρροής που ασκεί η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη στην εμφάνιση τόσο της νυκτουρίας όσο και των υπόλοιπων συμπτωμάτων στην ούρηση.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η νυκτουρία δεν αποτελεί πάθηση, αλλά σύμπτωμα υποκείμενης πάθησης η οποία πρέπει να διερευνηθεί καθώς με αυτόν τον τρόπο είναι δυνατό να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία και να αντιμετωπιστεί με επιτυχία και η νυκτουρία.
Υπάρχουν διαφορετικές παθήσεις που μπορεί να προκαλούν νυκτουρία και μια απλή κατηγοριοποίηση αυτών είναι, σε παθήσεις της ουροδόχου κύστης – προστάτη και σε λοιπές παθήσεις. Οι σημαντικότερες παθήσεις της κύστης - προστάτη ή γενικότερα του ουροποιητικού, που μπορεί να προκαλέσουν νυκτουρία, είναι η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, η νευρογενής κύστη, η μειωμένη χωρητικότητα της κύστης, ο καρκίνος της κύστης και του προστάτη. Από τις λοιπές παθήσεις σημαντικό είναι να αναφερθούν ο σακχαρώδης και ο άποιος διαβήτης, η καρδιακή ανεπάρκεια, η ηπατική ανεπάρκεια, η πρωτοπαθής πολυδιψία και η κατάχρηση αλκοόλ και ναρκωτικών.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν νυκτουρία είναι, τα φάρμακα (διουρητικά, κορτικοστεροειδή, κ.α.), η υπερβολική βραδινή λήψη υγρών και το άγχος.
Η διερεύνηση της νυκτουρίας απαιτεί την λήψη ενός εκτεταμένου ιατρικού ιστορικού, την συστηματική κλινική εξέταση και τέλος τις εργαστηριακές εξετάσεις.
Στόχος είναι να διερευνηθεί η υποκείμενη πάθηση που οδηγεί στη νυκτουρία, γεγονός που σημαίνει ότι, αναλόγως προς τα πού κατευθύνεται η διαγνωστική σκέψη του γιατρού ζητά και τις αντίστοιχες ιατρικές εξετάσεις. Βέβαια, βασικές εργαστηριακές εξετάσεις θεωρούνται η γενική και η καλλιέργεια ούρων για την διερεύνηση ουρολοίμωξης που μπορεί να επιτείνει μια ήπια νυκτουρία και για την μελέτη γενικότερα της σύστασης των ούρων.
Η θεραπεία εξαρτάται από την υποκείμενη πάθηση και από την βαρύτητα της νυκτουρίας. Ο στόχος της θεραπείας είναι η κλινικά σημαντική μείωση των διακοπών του ύπνου για ούρηση. Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική, φαρμακευτική ή ακόμα και χειρουργική.
Στην συντηρητική θεραπεία θεωρείται η αλλαγή στον τρόπο ζωής και ειδικά εκείνων των παραγόντων που επηρεάζουν τη νυκτουρία. Έτσι η μείωση της λήψης υγρών το βράδι, η αποφυγή λήψης καφέ ή αλκοόλ -που αποτελούν φυσικά διουρητικά- το απόγευμα ή το βράδι, καθώς και η προσπάθεια επίτευξης μιας ολοκληρωμένης ούρησης χωρίς υπόλειμμα πριν τον βραδινό ύπνο, συγκαταλέγονται στην συντηρητική θεραπεία.
Φαρμακευτικά η νυκτουρία αντιμετωπίζεται με φάρμακα που δίνονται και για την αντιμετώπιση της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη, που αποτελεί και μια από τις βασικότερες αιτίες. Τα φάρμακα που κυρίως έχουν χρησιμοποιηθεί είναι α-αναστολείς, οι αναστολείς της 5 α ρεδουκτάσης, και τα αντιμουσκαρινικά. Ειδική αναφορά πρέπει να γίνει στην αντιδιουρητική φαρμακευτική αγωγή που εκπροσωπείται από την δεσμοπρεσσίνη, καθώς αποτελεί ειδική αγωγή για τη νυκτουρία, με τις τελευταίες έρευνες να δείχνουν πολύ καλή αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση της νυκτουρίας.
Η χειρουργική αντιμετώπιση αποτελεί την θεραπεία των ασθενών με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη, που δεν ανταποκρίνονται στην φαρμακευτική αγωγή και έχει ως στόχο την άρση της απόφραξης που δημιουργεί και τα προβλήματα στην ούρηση.
Ο κος Σωκράτης Π. Καταφυγιώτης είναι Ιατρός, Χειρουργός Ουρολόγος, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μετεκπαιδευθείς στις ΗΠΑ
katafigiotis@yahoo.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου