Σε μία βιταμίνη,... το μυστικό της υγείας!

Επιστήμονες από τη Δανία κατόρθωσαν να βρουν για ποιον λόγο η «βιταμίνη του ήλιου» παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη νοσημάτων όπως ο καρκίνος και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Σε μελέτες στο εργαστήριο ανακάλυψαν ότι χωρίς την βιταμίνη D παραμένουν ανενεργά τα κύτταρα-δολοφόνοι του ανοσοποιητικού συστήματος, με επακόλουθο να μην αντιδρούν ό,τι κι αν απειλήσει τον οργανισμό.
Το εύρημα αυτό εκτιμάται ότι θα συμβάλλει όχι μόνο στην καλύτερη αντιμετώπιση των λοιμωδών
νοσημάτων, αλλά και στην επινόηση νέων εμβολίων εναντίον πολλών απειλητικών νοσημάτων.
Η μελέτη των ερευνητών του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature Immunology».
Όπως γράφουν οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Κάρστεν Γκάισλερ, από το Τμήμα Διεθνούς Υγείας, Ανοσολογίας & Μικροβιολογίας του πανεπιστημίου, ανακάλυψαν πως τα Τ-κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος βασίζονται στην βιταμίνη D για να ενεργοποιηθούν.
Σε περίπτωση που ο οργανισμός δεν διαθέτει επαρκείς ποσότητες από την βιταμίνη αυτή (και αυτό συμβαίνει στους μισούς κατοίκους του πλανήτη, ακόμα και στην χώρα του ήλιου, την Ελλάδα), τα Τ-κύτταρα παραμένουν σε λανθάνουσα κατάσταση και δεν αντιδρούν, όποια κι αν είναι η απειλή.
«Όταν ένα Τ-κύτταρο εκτεθεί σε έναν “εισβολέα”, όπως λ.χ. τα μικρόβια, ενεργοποιείται μία “κεραία” που διαθέτει και η οποία ουσιαστικά είναι ένας υποδοχέας βιταμίνης D», εξηγεί ο δρ Γκάισλερ. «Καθώς σηκώνεται η “κεραία” αυτή, αναζητά μόρια βιταμίνης D στον οργανισμό. Εάν τα βρει, το Τ-κύτταρο θα ενεργοποιηθεί. Εάν όχι, η “κεραία” ξαναμαζεύεται και το Τ-κύτταρο παραμένει αδρανές».
Οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι η βιταμίνη D παίζει καθοριστικό ρόλο στην απορρόφηση ασβεστίου (άρα στην απόκτηση και διατήρηση γερών οστών και δοντιών), καθώς και ότι τα χαμηλά επίπεδά της σχετίζονται με την ανάπτυξη νοσημάτων όπως ο καρκίνος και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Ωστόσο, «δεν είχαμε συνειδητοποιήσει πόσο ζωτικός είναι ο ρόλος της στην λειτουργία του ίδιου του αμυντικού συστήματός μας, δηλαδή του ανοσοποιητικού», λέει ο δρ Γκάισλερ. «Αυτό τώρα το μάθαμε – και είναι πραγματικά πολύ σημαντικό».
Οι πηγές
Η περισσότερη βιταμίνη D παράγεται από τον οργανισμό ως φυσικό υποπροϊόν της έκθεσης του δέρματος στον ήλιο.
Σε επίπεδο διατροφής, καλές πηγές βιταμίνης D είναι τα ιχθυέλαια (με πρώτο το μουρουνέλαιο) και τα «παχιά» ψάρια (όπως το σκουμπρί, ο σολομός, η σαρδέλα και η ρέγγα). Υπάρχουν επίσης εμπλουτισμένα με βιταμίνη Dτρόφιμα, καθώς και συμπληρώματα διατροφής.
Ο δρ Γκάισλερ εκτιμά ότι το νέο εύρημα όχι μόνον θα συμβάλλει στην καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενειών, αλλά και στις μεταμοσχεύσεις όπου υπάρχει μεγάλος κίνδυνος απόρριψης των μοσχευμάτων (γι’ αυτό και χορηγούνται ανοσοκατασταλτικά φάρμακα), καθώς και στα αυτοάνοσα νοσήματα (προκαλούνται όταν το ανοσοποιητικό εκλαμβάνει λανθασμένα ως εισβολείς τους υγιείς ιστούς του σώματος).

Τα οφέλη
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσίευσαν πέρυσι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Ντιέγκο, η αύξηση των επιπέδων της βιταμίνης D στον οργανισμό είναι η καλύτερη μέθοδος προστασίας από τον καρκίνο.

Αναλύοντας τα ευρήματα 2.750 ερευνητικών εργασιών, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αύξηση αυτή μπορεί να μειώσει τα κρούσματα καρκίνου του μαστού κατά ένα τέταρτο και τα κρούσματα καρκίνου του εντέρου κατά ένα τρίτο.

Με άλλα λόγια, αν όλοι μας είχαμε όση βιταμίνη D χρειαζόμαστε, θα καταγράφονταν παγκοσμίως 200.000 λιγότερα κρούσματα καρκίνου του μαστού και 250.000 λιγότερα κρούσματα καρκίνου του παχέος εντέρου.

Η αύξηση αυτή «μπορεί να κάνει περισσότερα για την πρόληψη του καρκίνου απ΄ ό,τι μια ολόκληρη βιβλιοθήκη με συμβουλές για τον τρόπο ζωής μας», είχαν τότε γράψει οι ερευνητές.

Άλλες μελέτες έχουν αποκαλύψει πως είναι πολύτιμη και για την πρόληψη της καρδιοπάθειας και του διαβήτη.

15 λεπτά την ημέρα
Πως μπορεί όμως να εκτίθεται κανείς στον ήλιο για να έχει αρκετή βιταμίνη D και ταυτοχρόνως να αποφύγει τον καρκίνο του δέρματος, που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου;

Οι επιστήμονες συνιστούν να φροντίζουμε να βρισκόμαστε καθημερινά για 12 έως 15 το πολύ λεπτά στον ήλιο (όχι τις επικίνδυνες ώρες 11.00-16.00 το καλοκαίρι), έχοντας το πρόσωπο και τα χέρια μας εκτεθειμένα και προστατευμένοι από αντηλιακό με χαμηλό δείκτη προστασίας (έως 8).

Αν κάποιος έχει πολύ σκούρο δέρμα, μπορεί να χρειαστεί λίγα λεπτά περισσότερο.
Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα
tanea