ESA/NASA: O «αγώνας»,... για τον Άρη

Οι δύο υπηρεσίες αγωνίζονται να «διασώσουν» τις κοινές αποστολές τους στον Άρη. Οι διαστημικές υπηρεσίες Ευρώπης και Αμερικής επιδίδονται σε έναν ιδιότυπο «αγώνα δρόμου» ενάντια στο χρόνο, με στόχο τη διάσωση των κοινών αποστολών που έχουν προγραμματίσει για τον Άρη.
Οι ESA και NASA σκοπεύουν να στείλουν ένα διαστημικό σκάφος σε τροχιά γύρω από τον Κόκκινο Πλανήτη, που θα ακολουθηθεί από την προσεδάφιση ενός μεγάλου οχήματος εδάφους, δύο χρόνια μετά, σε δύο κοινές αποστολές (ExoMars).
Ωστόσο, προβληματισμοί για τη χρηματοδότηση και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού φαίνονται να απειλούν τις αποστολές- τουλάχιστον, υπό την μορφή με την οποία έχουν σχεδιαστεί. Εάν δεν βρεθούν λύσεις σύντομα, είναι μεγάλος ο κίνδυνος να χαθούν τα «παράθυρα εκτόξευσης» το 2016 και το 2018.
Αυτή τη στιγμή εξετάζονται ενδεχόμενα όπως η μείωση της έκτασης των αποστολών (που θα συνεπάγεται μείωση του κόστους) ή η συμμετοχή της Ρωσίας, για να εξασφαλιστούν επιπλέον κεφάλαια.
«Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε με αυτές τις αποστολές. Η ESA και η NASA θέλουν να προχωρήσουν, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους περιορισμούς προϋπολογισμού και στις δύο πλευρές. Δουλεύουμε πάνω σ'αυτό, αλλά αντιμαχόμαστε τον χρόνο» είπε ο Αλβάρο Γκιμένεθ, διευθυντής του επιστημονικού τμήματος της ESA.
Από την ευρωπαϊκή πλευρά επισημαίνεται η ανάγκη έναρξης των εργασιών πολύ σύντομα για την ολοκλήρωση του Trace Gas Orbiter, για να είναι το σκάφος έτοιμο για εκτόξευση το 2016. Από τη στιγμή που ευνοϊκά «παράθυρα εκτόξευσης» εμφανίζονται περίπου ανά 26 μήνες, εάν δεν λάβει χώρα εκτόξευση την κατάλληλη στιγμή, τίθενται ερωτήματα σχετικά με τη βιωσιμότητα της αποστολής του οχήματος εδάφους, από τη στιγμή που ο δορυφόρος θα λειτουργούσε σαν μέσο επικοινωνίας μεταξύ Γης και του οχήματος.
Η ESA αναμένει την παροχή επιβεβαιώσεων από τους Αμερικανούς ότι θα είναι έτοιμοι το 2018 να παρέχουν τον πύραυλο που απαιτείται για την αποστολή του οχήματος εδάφους, καθώς και το σύστημα προσεδάφισης. Οι διαβεβαιώσεις αυτές αναμένονταν τον Ιούνιο, αλλά δεν έχουν δοθεί ακόμα. Στην τελευταία συνάντηση των κρατών- μελών της ESA στο Παρίσι την προηγούμενη εβδομάδα, οι εκπρόσωποι των χωρών πληροφορήθηκαν ότι, λόγω της αβεβαιότητας σε θέματα προϋπολογισμού στην Ουάσινγκτον, η NASA δεν είναι αυτή τη στιγμή να προχωρήσει σε δεσμεύσεις. Ωστόσο, αν δεν συμβεί αυτό, η ESA δεν μπορεί να προχωρήσει στην κατασκευή του δορυφόρου.
Το ενδεχόμενο ρωσικής συμμετοχής θα μπορούσε να αποτελέσει λύση, καθώς οι Ρώσοι θα ήταν σε θέση να παρέχουν τον έναν από τους δύο πυραύλους που απαιτούνται για τις αποστολές ExoMars. Το άλλο ενδεχόμενο είναι η μείωση της έκτασης και των στόχων της αποστολής, για να μειωθεί και το κόστος, το οποίο θεωρείται και πιθανότερο.
Η ESA επιθυμεί διακαώς την εκτέλεση των αποστολών. «Κάθε περιορισμός της έκτασης και των στόχων θα αποτελούσε σημαντική απώλεια για την Ευρώπη, και δεν είναι κάτι που σκοπεύουμε να αποδεχτούμε» είπε σχετικά ο δρ. Γκιμένεθ, ο οποίος χαρακτήρισε τo πρόγραμμα ExoMars ως «πρόκληση» : «είναι ένα δύσκολο, αλλά εξαιρετικά σημαντικό πρόγραμμα, εάν ποτέ θελήσουμε να έχουμε ένα ρομποτικό πρόγραμμα εξερεύνησης στην 'γειτονιά' μας στο Ηλιακό Σύστημα».
Η ειρωνεία της όλης υπόθεσης είναι ότι οι συνομιλίες μεταξύ των Ευρωπαίων και των Αμερικανών μηχανικών σχετικά με τις αρμοδιότητες του καθενός πηγαίνουν πολύ καλά. «Το πιο ενοχλητικό είναι ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά στο να πετύχουμε αυτά που θέλουμε, αλλά πρέπει να λύσουμε αυτά τα προβλήματα προϋπολογισμού πολύ σύντομα» είπε ο δρ. Ντέηβιντ Πάρκερ, στέλεχος της διαστημικής υπηρεσίας της Μ. Βρετανίας.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από BBC