«Όποιος ξεσκονίζει το γραφείο του, απλώς μετακινεί τα μικρόβια», λέει ο μικροβιολόγος δρ Τσαρλς Γκέρμπα, καθηγητής στο Κολέγιο Γεωργίας & Επιστημών Ζωής και στο Τμήμα Μικροβιολογίας & Ανοσολογίας του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, ο οποίος εδώ και 12
χρόνια αναλύει επαγγελματικούς και μη χώρους, χαρτογραφώντας τα μικρόβιά τους. «Αν θέλει να τα εξουδετερώσει, πρέπει να χρησιμοποιεί απολυμαντικό».
Ο τρόπος καθαρισμού δεν είναι η μοναδική αιτία της παντοδυναμίας των μικροβίων στους χώρους εργασίας. Πρόσφατη έρευνα της Αμερικανικής Διαιτητικής Εταιρείας έδειξε πως σχεδόν έξι στους δέκα εργαζόμενους τρώνε στο γραφείο τους τουλάχιστον μία φορά την ημέρα, με το 75% να καθαρίζουν «μερικές φορές» το γραφείο πριν φάνε και το 20% «ποτέ».
«Επειδή περνάμε ολοένα περισσότερο χρόνο στα γραφεία μας και τρώμε σε αυτά, τα μικρόβια βρίσκουν άφθονη τροφή που διευκολύνει την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό τους», προσθέτει ο δρ Γκέρμπα. «Τα γραφεία έχουν πλέον μετατραπεί σε… εστιατόρια για τα μικρόβια – και μάλιστα το φαγητό… σερβίρεται σε αρκετές περιπτώσεις πρωί, μεσημέρι και βράδυ, αναλόγως με το πόσες ώρες εργάζεται κανείς».
Ωστόσο, το γραφείο δεν είναι το μοναδικό που βρίθει μικροβίων. Αντιθέτως, οτιδήποτε αγγίζουμε μέσα στον εργασιακό χώρο - από τα πληκτρολόγια και τα τηλέφωνα μέχρι τα κουμπιά των ανελκυστήρων και τα έγγραφα που δίνουμε στον προϊστάμενό μας - περιέχει βακτήρια, ιούς και άλλους παθογόνους μικροοργανισμούς.
Στην πραγματικότητα, μία από τις μελέτες του δρος Γκέρμπα έχει δείξει πως κάθε ένας από εμάς αφήνει ένα «μονοπάτι μικροβίων» σε κάθε τι που αγγίζει έκαστη εργασιακή μέρα – και οι ιοί μπορούν να επιβιώσουν στις διάφορες επιφάνειες έως τρεις ημέρες.
Πρωταθλητής το τηλέφωνο
Πρωταθλητής μικροβίων αναδεικνύεται το τηλέφωνο. «Έχουμε διαπιστώσει πως τα τηλέφωνα περιέχουν τα περισσότερα βακτήρια από οποιαδήποτε άλλη επιφάνεια», λέει ο δρ Γκέρμπα. «Αυτό ενδεχομένως οφείλεται στο ότι μολύνονται και από τα χέρια, αλλά και από το στόμα μας, από τα μικροσκοπικά σταγονίδια σάλιου που εκπέμπουμε όταν μιλάμε. Επιπλέον, το σάλιο πιθανώς συμβάλλει στην επιβίωση των μικροβίων πάνω στο τηλέφωνο».
Ο δρ Γκέρμπα πραγματοποιεί τις μελέτες του με ένα μικροβιόμετρο, το οποίο μετράει πόσα μικρόβια ζουν σε κάθε επιφάνεια. Εξοπλισμένοι με μπατονέτες, ο δρ Γκέρμπα και οι συνεργάτες του από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνα έχουν συγκεντρώσει περισσότερα από 7.000 δείγματα από χώρους εργασίας σε όλες τις πολιτείες των ΗΠΑ, διαπιστώνοντας πως το μέσο γραφείο φιλοξενεί γύρω στα 8.500 βακτήρια ανά τετραγωνικό εκατοστό!
Ο αριθμός αυτός μπορεί να μην μοιάζει διθυραμβικός, αλλά εάν αναλογιστεί κανείς πως η κοινόχρηστη τουαλέτα του ίδιου γραφείου διαθέτει λιγότερα από 20 βακτήρια ανά τετραγωνικό εκατοστό, αντιλαμβάνεται πως υπάρχει θέμα.
Όσον αφορά τους χώρους που περιέχουν τα περισσότερα μικρόβια, οι έρευνες του δρος Γκέρμπα έχουν δείξει πως τα θρανία στα σχολεία, τα γραφεία και τα στυλό στα λογιστήρια, οι πάγκοι των ταμείων (σε τράπεζες κ.τ.λ., δεδομένου ότι τα χαρτονομίσματα τα πιάνουν εκατοντάδες χέρια), τα γραφεία και τα στυλό των γιατρών, και οι κονσόλες σε ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, περιέχουν από τα περισσότερα.
«Ο περισσότερος κόσμος δεν καθαρίζει το γραφείο του παρά μόνο όταν χυθεί κάτι πάνω ή διαπιστώσει ότι είναι εξαιρετικά βρώμικο», εξηγεί ο δρ Γκέρμπα. «Όταν, όμως, η βρωμιά γίνει εμφανής, τα μικρόβια έχουν φτάσει σε… ιλιγγιώδη επίπεδα».
Μπορεί και να αρρωστήσουμε
Πόσο πιθανό είναι να μας αρρωστήσουν όλ’ αυτά τα μικρόβια; Και τι μπορεί να μας προκαλέσουν; Ο δρ Γκέρμπα απαντά πως ο κίνδυνος νοσήσεως εξαρτάται κατ’ αρχήν από το αν μία επιφάνεια είναι κοινόχρηστη ή χρησιμοποιείται από ένα μόνο άτομο.
«Εάν ένα τηλέφωνο είναι προσωπικό, όσα μικρόβια και να περιέχει ο χρήστης του δεν θα αρρωστήσει», λέει. «Εάν, όμως, το χρησιμοποιούν δύο ή περισσότερα άτομα, ο κίνδυνος νοσήσεως αυξάνεται – και όσο περισσότεροι είναι οι χρήστες ενός αντικειμένου, τόσο πιθανότερο είναι να νοσήσει κανείς».
Όπως επισημαίνει ο δρ Γκέρμπα, το περίπου 80% συνηθισμένων ασθενειών, όπως η γρίπη, το κρυολόγημα και οι γαστρεντερίτιδες, μεταδίδονται κυρίως από το περιβάλλον (νερό, τρόφιμα, αέρας και επιφάνειες που αγγίζουμε).
«Μελέτες έχουν δείξει πως οι επιφάνειες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην μετάδοση ιών και βακτηρίων που προκαλούν χειμερινές ιώσεις και γαστρεντερίτιδες αντίστοιχα», λέει. «Στη διάρκεια της εποχής του κρυολογήματος και της γρίπης λ.χ. ανιχνεύσαμε πολλές φορές ιούς σε περισσότερες από τις μισές επιφάνειες γραφείων και παιδικών σταθμών – γεγονός απολύτως λογικό, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο μέσος άνθρωπος μονίμως αγγίζει μια επιφάνεια».
Ο δρ Γκέρμπα επισημαίνει πως δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες ειδικά σε γραφεία, ώστε να εξακριβωθεί ο αριθμός των απουσιών εξαιτίας της διασποράς μικροβίων μέσω των επιφανειών. Ωστόσο, μελέτες σε παιδικούς σταθμούς και σχολεία έδειξαν πως οι κοινές λοιμώξεις και έτσι οι απουσίες μειώνονται κατά 30-50% όταν απολυμαίνονται συχνά και σχολαστικά οι διάφορες επιφάνειες.
Τι να κάνετε
Το μείζον ερώτημα είναι τι πρέπει να κάνουμε για να προστατευθούμε. Ο δρ Γκέρμπα απαντά πως οι έρευνες που έχει πραγματοποιήσει υποδηλώνουν πως στόχος μας πρέπει να είναι ορισμένες υψηλού κινδύνου επιφάνειες, τις οποίες μοιράζονται δύο ή περισσότερα άτομα – δηλαδή τηλέφωνα, γραφεία, πληκτρολόγια, «ποντίκια», φαξ, διακόπτες, πόμολα (ειδικά στις τουαλέτες, κυρίως το εξωτερικό πόμολο της πόρτας, πριν δηλαδή από την είσοδο σε αυτήν) και κουμπιά ανελκυστήρων.
Αυτά πρέπει να απολυμαίνονται μία φορά την εβδομάδα. Το ίδιο όμως συνιστά και για τα γραφεία – ακόμα και τα μη κοινόχρηστα – όσων συνηθίζουν να γευματίζουν σε αυτά.
Ο καλύτερος τρόπος απολύμανσης είναι το τρίψιμο με μια πετσέτα εμποτισμένη με απολυμαντικό ή με ένα υγρό πετσετάκι με απολυμαντικό. Εννοείται πως δεν πρέπει να ψεκάζετε με απολυμαντικό απ’ ευθείας τα ηλεκτρονικά αντικείμενα (πληκτρολόγια, τηλέφωνα, «ποντίκια» κ.τ.λ.), διότι μπορεί να τους κάνετε ζημιά.
Tips
Τα υγρά απολυμαντικά που χρησιμοποιούνται για τα χέρια, δεν είναι κατάλληλα για τον καθαρισμό των επιφανειών, επισημαίνει ο καθηγητής δρ Τσαρλς Γκέρμπα.
Info
Ενημέρωση για τα μικρόβια και τα νοσήματα που προκαλούν
http://www.mayoclinic.com/health/germs/ID00002
Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα
tanea
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου